“Wat zijn de belangrijkste tips & tricks voor een samengesteld gezin?” Die vraag wordt mij vaak gesteld. Er is zeker een lijstje samen te stellen, waarbij ik in deze blog graag inga op misschien wel de belangrijkste succesfactor.
Tegelijkertijd: zo’n lijstje volgen en voilà, je hebt jouw succesvolle samengestelde gezin…dat is natuurlijk te simpel. Feit is dat er gewoon veel komt kijken bij stief-situaties. Er zijn boeken over vol geschreven en dat is niet voor niets.
Geen simpele oplossing voor complexe problemen
Ook hier geldt weer eens: er zijn geen simpele oplossingen voor complexe problemen. En het samengesteld gezin ís complex, omdat er zoveel individuen en lijntjes van iedereen naar iedereen zijn. Op ieder lijntje spelen emoties. En emoties op het ene lijntje hebben invloed op de andere lijntjes.
Neemt niet weg dat er wel degelijk wat te zeggen valt over succesfactoren. Op basis van onderzoek en de ervaring in onze praktijken. En dan is deze misschien wel het belangrijkst: een goede relatie.
Relatie goed, gezin goed
Als je er samen in slaagt het leuk te houden, dan lukt het met het gezin ook wel. Je voelt je dan immers sterk met elkaar en kunt de uitdagingen samen aan. Feitelijk is dit niet anders dan in het kerngezin. Hadden jouw ouders het leuk met elkaar? Dan was het in jouw gezin waarschijnlijk ook goed.
Zolang we samen zijn is het leuk
Nu denk je misschien: mijn relatie is helemaal goed, maar zodra kinderen en/of ex in beeld zijn ontstaan de spanningen. Maar ja, kinderen en ex zíjn er. De spanningen die daardoor ontstaan hebben (uiteindelijk) vanzelfsprekend invloed op je relatie, hoe leuk je elkaar ook vindt en hoe fijn je het samen ook hebt.
Catch 22
Als je lang bij elkaar bent zul je vanzelfsprekend hobbels tegenkomen. Komen daar kinderen uit een eerdere relatie bij, en exen, dan geldt dat eens te meer. Je kunt dus eigenlijk zeggen dat je relatie goed houden júist als je een samengesteld gezin hebt minder makkelijk is dan in het kerngezin (en ook daar is het al niet eenvoudig, zo blijkt uit scheidingscijfers). Een goede relatie is dus een succesfactor en tegelijkertijd een uitdagend doel.
Werken aan je relatie
Zit je in een stief-situatie, dan zul je dus een tandje harder moeten werken aan je relatie. Dat werken bestaat er vooral uit dat je op een constructieve manier in gesprek moet zien te komen over datgene waar je tegenaan loopt. Misschien heb je moeite met (het gedrag van) je stiefkind, met de ex van je partner, met jouw partner zelf of hoe het eraan toegaat in jullie gezin. Of voel je je buitengesloten of falen in je ouder- of partnerrol. Allemaal herkenbare thema’s in het stiefgezin. De missie is om deze gevoelens ruimte en aandacht te geven op zo’n manier dat het jullie niet uit elkaar drijft maar juist dichter bij elkaar brengt.
Luisteren zonder oordeel
Je kunt met elkaar afspreken te gaan luisteren naar elkaars ervaring binnen jullie gezin. Zonder oordeel, zonder verwijt. Als je je gehoord voelt, en er is in het gesprek ook ruimte voor de minder mooie gevoelens, dan lucht dat op én het brengt je dichter bij elkaar.
Samen, maar met een pro
Soms lukt dat gewoon niet (meer) goed. Omdat het onderwerp te precair is en de emoties te hoog zitten. Het gaat ook om nogal belangrijke onderwerpen in je leven! De liefde voor je partner en voor je kinderen. Je kunt elkaar snel bezeren als het over stief-kwesties gaat.
Een stiefprofessional kan je helpen de patronen waar jullie in verzeild zijn geraakt te doorbreken. Zodat je op een andere manier in gesprek kunt komen, op basis van nieuwe inzichten. Want wat het écht betekent om in een stiefsituatie te zitten weet je pas als je het ervaart. En hoe je daarmee om kunt gaan is een leerproces. Jezelf of elkaar met de haren uit het moeras trekken is mogelijk, maar wil je een simpeler oplossing voor een complex probleem: schakel een deskundige in.
Jacqueline Panders
Stiefprofessional/pedagoog
Stief & Relatie
Amsterdam
StiefEnRelatie.nl