De relatie tussen moeder en stiefmoeder is vaak moeizaam. Er is nogal eens wantrouwen en onbegrip. Toch hebben moeders en stiefmoeders meer gemeen dan ze zelf denken….
Je bent verliefd geworden op een man met kinderen. Dat is niet waar je als jong meisje al van gedroomd hebt. Maar ja, je bent stapelgek op hem, dus neem je zijn kinderen op de koop toe. Maar daar blijft het niet bij. Als bonusmoeder ontvang je ook nog die extra bonus: de ex-partner van je nieuwe liefde. Die krijg je er geheel gratis bij! Zij is en blijft de moeder van je stiefkinderen en speelt een grote rol in je nieuwbakken gezin. Bovendien is zij de eerste grote liefde van je partner en heeft hij iets met haar wat hij met jou niet heeft: kinderen. Alsof je nog niet onzeker genoeg bent als kersverse stiefmoeder!
Je bent gescheiden van de man van wie je zoveel hield. Met wie je dacht samen oud te worden. Je bent boos, verdrietig en gekwetst. Met moeite veeg je jezelf weer bij elkaar, want… je hebt je kinderen nog! Tot er gebeurt waar je stiekem al bang voor was: je ex komt met een nieuwe liefde op de proppen. Ze zal wel stukken jonger, knapper en veel leuker zijn dan jij. Als de kinderen bij hun vader zijn, is zij er nu ook. Straks gaat ze nog moederen over jouw kinderen. Maar ze hebben al een moeder en dat ben jij. En je laat je door niemand van je plek duwen, laat dat duidelijk zijn!
In ons werk bij Stiefgoed zien we hier veel problemen ontstaan. Is er na een scheiding eindelijk een nieuw evenwicht gevonden, met de komst van een nieuwe partner staan alle verhoudingen weer op scherp. Moeder kan de komst van de stiefmoeder moeilijk accepteren en laat dat de kinderen merken. Kinderen schieten in een loyaliteitsconflict en laten moeilijk gedrag zien. Stiefmoeder doet haar uiterste best en ziet de moeder van de kinderen als de bron van alle problemen. Vader zit in de spagaat tussen zijn eerste partner, zijn nieuwe liefde en de kinderen en probeert het iedereen naar de zin te maken.
De muurtjes tussen moeder en stiefmoeder neerhalen
Als we kijken naar de reactie van de moeder en de stiefmoeder, dan zijn er meer overeenkomsten dan je zou denken. Wat (stief)moeders meestal niet doorhebben is dat ze te kampen hebben met dezelfde onderliggende gevoelens: jaloezie, onzekerheid en angst voor de invloed van de ander op de kinderen. Je voelt je kwetsbaar en dat geeft spanning. Om jezelf te beschermen ga je muurtjes bouwen. Muurtjes van boosheid, wantrouwen en onbegrip. Zolang je daar achter zit voel je je minder kwetsbaar. Je kan ongestraft op de ander schieten, de ander ontwijken en de ander als oorzaak van allerlei problemen zien.
Deze muurtjes tussen moeder en stiefmoeder zijn ronduit schadelijk voor het welzijn van de kinderen. Als het moeder en stiefmoeder al lukt om niet negatief te praten over elkaar, dan nog voelen kinderen wel aan dat het niet botert tussen hen. Dat dringt hen in een loyaliteitsconflict. Vanuit de bloedband gaat hun loyaliteit uit naar hun moeder. Als ze vriendelijk zijn tegen stiefmoeder voelt dat als verraad tegenover hun moeder. Dit kan een grote druk leggen op de band tussen kinderen en stiefmoeder, en dus op het slagen van het samengestelde gezin.
Wat voor iedereen helpend is in deze situatie, is als moeder en stiefmoeder eens gaan kennismaken. Als ze naar elkaar uitspreken wat ze moeilijk vinden en waar ze bang voor zijn. Dat vergt een heleboel moed, want o wat voel je je dan kwetsbaar. Maar het kan zoveel moois opleveren! De muurtjes brokkelen af en je gaat ontdekken dat het voor jullie beide moeilijk is. Er groeit begrip en daarmee ruimte voor elkaars rol in het samengestelde gezin. Het zal vast nog wel eens schuren, maar de kou is uit de lucht. Er komt meer rust en harmonie in het samengestelde gezin. Een prachtig cadeau voor iedereen, maar vooral voor de kinderen!
Sigrid de Haan
Stiefcoach bij Stiefgoed Amersfoort
sigrid@stiefgoed.nl