Broers en zussen heb je voor het leven. De band met hen is normaal gesproken zelfs langduriger dan die met je ouders. Een band waar je dus zuinig op moet zijn! Maar hoe zit het dan in samengestelde gezinnen? Wat gebeurt er met je als er stiefbroers en/of-zussen toegevoegd worden aan je gezin?
Ze zijn al een paar keer eerder op gesprek geweest, dit stel. Een half jaar geleden zijn ze samen gaan wonen en gestart met hun samengestelde gezin. Een pittige klus, zo hebben ze ervaren. Met veel liefde en inzet hebben ze een mooie start gemaakt. Toch blijven ze aanlopen tegen het gedrag van Thomas, de zoon van hem. Thomas, 11 jaar, is ieder weekend bij hen maar trekt zich steeds verder terug. Hij is nukkig en bozig. Samen spelen met zijn zusje Tanja doet hij steeds minder en van zijn iets oudere stiefzussen, Astrid en Lieke, kan hij niet veel hebben. Het liefst zit hij in zijn eentje te gamen. Als vader met Thomas wil praten krijgt hij een grauw en een snauw. Is dit gewoon beginnend pubergedrag of zit er toch meer achter? Ik ga met Thomas in gesprek om op te halen wat er speelt.
Thomas maakt een wat gereserveerde indruk. Hij is beleefd en vriendelijk, maar ook een beetje op zijn hoede. Na wat koetjes en kalfjes begint hij te ontspannen en gaan we een laagje dieper. Hij zegt blij te zijn dat zijn vader een nieuwe vriendin heeft gevonden. Ze is best aardig. Hij ziet dat papa vrolijker is nu, en dat gunt hij hem zo. Als ik vraag hoe het voor hemzelf is dat er een stiefmoeder en twee stiefzussen in huis zijn, blijft het stil. Ik vertel dat veel kinderen dat heel erg moeilijk vinden en er vaak flink van balen. Ik zie zijn schouders een beetje zakken en hij begint stukje bij beetje te vertellen. Over hoe hij zijn grote kamer moest afstaan aan Astrid en Lieke, die daar nu samen slapen. Hoe anders het nu geworden is, met al die meiden in huis. Dat Tanja, waar hij eerst zo veel mee samen deed, nu liever dingen doet met haar nieuwe zussen. Cakejes bakken, knutselen en shoppen en zo. Echt van die meidendingen, bah! Ik leg een serie emotiekaarten voor hem neer en vraag hem een kaart te kiezen die het meest past bij zijn gevoel. Hij bekijkt ze aandachtig en pakt dan de kaart met ‘alleen ’. Dat is hoe het nu voelt. Hij zegt dat hij niet alleen Tanja kwijt is, maar ook een beetje zijn vader. Papa deed altijd leuke dingen met hem, en nu is hij vooral bezig met zijn vriendin en de nieuwe meisjes. Hij snapt wel dat dat voor papa belangrijk is, maar het voelt zo rot. Het is trouwens ook niet eerlijk, want zijn stiefzussen zien zijn vader nu meer dan hijzelf. Híj is er alleen maar in het weekend. Lekker is dat! Eerder vroeg papa hem wel eens om op zijn zusje te letten als hij even weg was. Dan zei hij tegen Tanja dat ze goed naar Thomas moest luisteren. Maar nu is Astrid de oudste, en hij niet meer. Hij pakt nu ook het kaartje met ‘boos’ erop en daarna met ‘verdrietig’. Aan het eind van het gesprek vraag ik hem wat hij het liefst zou willen. “Dat het weer wordt zoals het was”, zegt hij, “maar dat gaat niet gebeuren.” Mijn hart gaat uit naar deze jongen…
De komst van stiefbroers en -zussen heeft een enorme impact op kinderen. Ook de natuurlijke banden met vader, moeder en broers en zussen komen hierdoor onder druk te staan. De kaarten zijn geschud en ieder kind moet opnieuw zijn plekje vinden in de nieuwe samenstelling. Wat een kind nu vooral nodig heeft is veel persoonlijke aandacht en liefdevolle ondersteuning tijdens zijn/haar zoektocht naar een nieuwe plek. Een mooie maar ook zware taak voor ouders, die ondertussen ook bezig zijn met hun eigen zoektocht. Het is niet verbazend dat samengestelde gezinnen vaak in de knel raken en hulp nodig hebben. De coaches van Stiefgoed bieden liefdevolle ondersteuning en gaan samen met het gezin op zoek naar een nieuwe balans waarin iedereen zich thuis voelt.
Sigrid de Haan
Stiefcoach bij Stiefgoed Amersfoort
sigrid@stiefgoed.nl